Jeśli przez szablon rozumiemy pewien wzór, schemat będący pierwowzorem wykonania czegoś, który w najlepszym wypadku dopuszcza pewną dozę różnorodności i samodzielności użytkownika (np. wpisywanie różnych danych w szablonie dokumentu we wcześniej zdefiniowane pola) to profil UML szablonem nie jest. Szablon to sztanca. Podczas tworzenia szablonu wybieramy jakiś podzbiór elementów z tych, które mamy do dyspozycji i umieszczamy je w szablonie niekiedy pozycjonując względem siebie. Wszystko co zostanie utworzone na podstawie tego szablonu będzie zawierało elementy w nim zdefiniowane.

Tworzenie i wykorzystanie szablonu odbywa się na poziomie użytkowym natomiast tworzenie profili odbywa się na poziomie metamodelu a ich wykorzystanie na poziomie modelu użytkowego. Tworząc profil tworzymy nowe pojęcia na bazie już istniejących, dodajemy im nowe właściwości za pomocą tzw. tagów, możemy też zmodyfikować ich notację. Np. aby stworzyć model uwzględniający technologię EJB możemy potrzebować odpowiedniego profilu, w którym na podstawie elementu typu komponent zostanie utworzony element typu EJBean i jego dwa rodzaje sesionEJB i entityEJB.

Tak utworzony profil po zapisaniu w XML nadaje się do wykorzystania. Zaimportowanie profilu do jakiegoś projektu nie oznacza przymusu jego wykorzystania, a jedynie możliwość. Standardowe pojęcia UML są także dostępne i mogą być normalnie stosowane. Tym bardziej, że w profilu mogą być zawarte rozszerzenia tylko niektórych pojęć dotyczących określonej perspektywy czy aspektu modelowania.