Architektura korporacyjna w dobie cyfrowej transformacji. Co, jak i gdzie?

Dlaczego potrzebujemy architektury korporacyjnej?

Zglobalizowany i dynamicznie rozwijający się świat zmusza organizacje do zmian i odpowiedzi na nowe wyzwania, do których należy wpływ technologii na produkty, usługi, klientów oraz pracowników. Jak odpowiedzieć na wyzwanie, którym jest cyfrowa transformacja? W jaki sposób firmy mogą utrzymywać złożone środowiska, wprowadzać innowacje oraz podejmować zrównoważone decyzje? Jakie umiejętności i narzędzia będą miały decydujące znaczenie w najbliższych latach – zarówno dla obszaru IT, jak i samego biznesu? Właściwych wskazówek w tych obszarach może dostarczyć architektura korporacyjna.

Narzędzia i kierunki rozwojowe współczesnej architektury korporacyjnej.

Architekturą korporacyjną nazywamy system integrujący narzędzia, metody i procesy tak aby łatwiej i efektywniej osiągać wyznaczone cele biznesowe, ułatwiać współpracę między IT a biznesem i wspierać firmy w podejmowaniu efektywnych decyzji technologicznych. Do opisu architektury korporacyjnej używa się metodyk takich jak TOGAF®, Siatka Zachmana bądź IAF. Jej wkład w rozwój organizacji polega m.in. na wprowadzeniu mierzalnych wskaźników KPI, a także modeli, map drogowych, diagramów oraz innych narzędzi pozwalających analizować bieżącą sytuację,  wymyślać optymalne strategie oraz wprowadzać właściwe narzędzia i rozwiązania. Postępująca transformacja cyfrowa i rozwój nowych technologii, takich jak m.in. chmura obliczeniowa, sztuczna inteligencja, big data, mikroserwisy i konteneryzacja albo blockchain, wpływają na warstwy technologiczne w architekturze korporacyjnej, która musi skupić się na nowych potrzebach, szacować ryzyko i wartość biznesową w zastosowaniu tych nowych technologii i wynajdować dla nich skalowalne rozwiązania. Dynamiczny rozwój, który obecnie obejmuje już praktycznie wszystkie segmenty rynku, sprawia, że znaczenie architektury korporacyjnej będzie wzrastać, przed nią samą zaś otworzy się szansa odegrania kluczowej roli w przyśpieszeniu procesów potrzebnej do przeżycia na rynku zmiany, które czeka wiele firm. Każdy architekt korporacyjny musi zatem zdobyć nowe umiejętności i nauczyć się pracy w zmienionych okolicznościach, dzięki czemu będzie w stanie zostać kluczowym aktorem najważniejszych innowacji. Luki w posiadanej wiedzy stanowią obecnie najpoważniejszą barierę rozwojową dla architektury korporacyjnej, tym bardziej należy więc systematycznie je uzupełniać poprzez odpowiednie programy szkoleniowe i certyfikacyjne.

Nowe zadania i zwinność. Cyfrowa transformacja biznesu.

Z całą pewnością najpilniejszym zadaniem dzisiejszej architektury korporacyjnej jest połączenie strategicznych celów biznesowych oraz oczekiwań interesariuszy z działaniami z zakresu IT; odpowiedzialnością architekta korporacyjnego jest zatem zbudowanie pomostu i porozumienia pomiędzy działami IT a pionem biznesowym i przełożenie stanowisk obu stron na wspólny, zrozumiały dla wszystkich język. Ta cyfrowa transformacja biznesu obejmuje zarówno wprowadzanie nowych technologii i rozwój nowych usług, jak i modernizację dotychczasowych systemów, które po aktualizacjach nadal mogą pełnić swoją funkcję. W ramach ustanawiania innowacji ważne miejsce zajmować musi zdobywająca obecnie coraz większy zasięg automatyzacja, aplikowana w kolejnych obszarach funkcjonowania organizacji. Kolejnym pilnym priorytetem jest także wprowadzanie interoperacyjności, czyli zgodności interfejsów różnych systemów, poprzez budowanie warstwy integracyjnej tzw. API tak, aby systemy mogły wymieniać między sobą informacje i następnie z nich korzystać. Upraszczaniu systemów oraz zwiększaniu ich wydajności służy również modułowość. W realizacji nowych obowiązków architekci korporacyjni powinni zastosować metody zarządzania zwinnego. Podejście Agile w ostatnich latach zdobyło już ogromną popularność w dziedzinie wytwarzania oprogramowania, na gruncie architektury korporacyjnej ciągle jednak nie rozpowszechniło się na odpowiednio dużą skalę. Nagromadzone w ten sposób zaległości można nadrobić, aktywnie włączając architektów korporacyjnych do pracy zwinnych zespołów IT, a także promując stosowanie przez nich zwinnych standardów również na własnym polu.

Architektura korporacyjna a CSR. W zieloną stronę.

Dziedziną, w której architektura korporacyjna może rozwinąć swój potencjał i dostarczyć przełomowe innowacje o pozytywnym wpływie na firmy, klientów, pracowników, a także ich szersze otoczenie, jest społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR). Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu dotyczy współcześnie m.in. ochrony środowiska – żyjemy w czasach wzrastającej świadomości ekologicznej, która nie omija również nowoczesnych przedsiębiorstw. Redukcja emisji CO2 i zrównoważony rozwój stają się coraz ważniejszymi celami, w których osiągnięciu firmom społecznie odpowiedzialnym wydatnie mogą pomóc narzędzia i systemy rozwinięte w ramach architektury korporacyjnej. Zadaniem architektów w tym obszarze jest zaprojektowanie energooszczędnych i zielonych rozwiązań, które będą prowadzić do pozytywnych efektów środowiskowych przy równoczesnym spełnianiu założeń biznesowych. Jak zatem widać, pole do popisu dla architektury korporacyjnej otwiera się nie tylko w obszarze transformacji cyfrowej, ale również takich obszarów odpowiedzialności społecznej biznesu ekologicznej i energetycznej.

Postaw na architekturę korporacyjną, postaw na rozwój.

W dobie transformacji cyfrowej oraz tak zwanej czwartej rewolucji przemysłowej architektura korporacyjna staje się ważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej. Firmy zaczynają to rozumieć – w najbliższym czasie można spodziewać się więc rosnących inwestycji w wiedzę, kompetencje i zasoby umożliwiające projektowanie, wdrażanie i skalowanie probiznesowych i prorozwojowych rozwiązań.  Nowe inicjatywy obejmą nie tylko samych architektów, ale również kadrę menedżerską, specjalistów IT oraz pozostałe zaangażowane w wytwarzanie wartości biznesowej osoby i grupy. Pomoc w postaci właściwych narzędzi, metodyk i standardów jest tutaj nieoceniona, warto zatem skorzystać ze wszystkich przydatnych środków i wzmocnić swój potencjał, tak aby z powodzeniem odpowiadać na nowoczesne wyzwania ery cyfryzacji. Umiejętności i nabyte doświadczenie wzrastają wraz z realizacją projektów architektonicznych, zapewniając zgodność pomiędzy biznesem a technologią. Ciekawym przykładem jest poniższy model pokazujący, w jakich czynnościach w ramach TOGAF® działa architekt korporacyjny realizujący strategiczne cele firmy nieodłączne z realizacją cyfrowej transformacji.